Termu | Deskrisaun |
Orsamentu | Lista husi Receita no Despeza planeadu sira hotu. |
Planu husi Meta | Planu ne'ebé iha projetu, programa, metas, objetivus no alvu sira hotu. No mos nia iha informasaun husi entidadi apoiu sira hanesan ajensia governu nian sira, fatin, seluk-seluk tan. |
Kompromisu | Buat ruma promete ona, espesialmente kompromisu ida ne'ebé involve obrigasaun finansa. |
Despeza | Gastus husi Governu. Hamutuk ho gastu sira husi konsumidor and negosiante, despeza governu kontribui ba demanda agregada |
Unidadi sira husi Governu | Unidadi sira husi Governu mak unidadi institusional ne'ebé mak realiza funsaun governu hanesan sira nia aktividadi prinsipal. Signifika, sira iha lejislativu, judisial, ka autoridadi ezekutivu iha relasaun ba unidadi instituisaun seluk iha área determinadu nia laran; Sira asume responsabilidadi konabá fornesimentu bens i servisu ba iha komunidadi hanesan en jeral ka ba familias individuais iha baze ida laos-merkadoria; sira halo transferensia pagamentu atu distribui fila fali rendimentu no rikusoin; no sira fanansia sira nia atividadi, diretu ka indiretu, prinsipalmente liu husi impostu no transferensia obrigatoriu sira seluk husi unidadi sira iha setor sira seluk. Unidadi governu nian sira hotu mak membru sira husi seitor governu jeral. |
Ministériu | Departamentu govermental ida mak sei presidi husi ministru ida. |
Parlamentu Nasional | Nia ne'e mak orgaun lejislativa ida. Naran ne'e mai husi parlamentu Fransa, asaun husi parler (atu koalia): parlamentu ida ne'e mak koalia ida, diskusaun ida, purtantu sorumutu ida (asembleia ida, tribunal ida) iha ne'ebé ema halo diskusaun ba kazu ida. Enkantu parlamentu sira hotu mak lejislativu, mas laos lejislativu sira mak parlamentus. |
Alvu | Alvu ida ka alvu dezempeñu mak nível ida husi expresa dezempeñu hanesan, tranjível ida, objetivu menzurável, konabá buat los ne'ebé mak atinji ka realiza ona no bele ba kompara, inklui alvu definidu ida hanesan pradraun kuantitativu, valor, ka taxa. Alvu dezempeñu sira tenki fo ba kurtu prazu hanesan mos ba avalisaun longu prazu ba dezempeñu programa. |